Şekerim var bunu yememeliyim diye reddettiğiniz bütün tehlikeli besinlerin size geri dönüşü daha kaliteli bir hayattır. Şeker hastalığı toplumda abartıldığı gibi dayanılmaz bir hastalık değildir. Sağlık personellerinin (doktorunuz, diyetisyeniniz, diyabet hemşireniz...) size söylediği her şeyi uyguluyorsanız önünüzde kaygılanacak bir problem yok demektir. Kaygıların çoğu bilgi kirliliğinden ve felakat tellallığı yapan insanlardan kaynaklanmaktadır. Peki şeker (diyabet) hastası iseniz neler yapmalı ve nelere dikkat etmelisiniz?
Öncelikle diyabetiniz var ve vücut ağırlığınız olması gerekenden fazla ise kilo vermeniz gerekir. Vücut ağırlığı fazla olan diyabet hastaları kilo verdiğinde kan glukozu (şekeri) düzeyleri iyileşir. İdeal vücut ağırlığına sahip iseniz gereksinimden fazla enerji alımından kaçınmalısınız.
Günlük alınan enerjinin %45-60’ı karbonhidratlardan gelmelidir ve bu karbonhidrat kaynakları kompleks formda (tam tahıllar, kurubaklagiller, sebzeler, meyveler...) olmalıdır. Kompleks formda alınan karbonhidratlar kan şekerini daha yavaş ve daha geç yükselttiği için diyabetin seyrini olumlu etkiler.
Şeker, reçel, bal, pekmez, hazır meyve suları, pasta, kek, tatlı, şekerli bisküvi, çikolata ve helva gibi yiyecekler basit karbonhidratlardır. Diyabet hastaları kan şekerini çok hızlı bir şekilde yükselten bu basit karbonhidrat kaynaklarını tüketmemelidir. Fakat hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) olduğunda 15 gram kadar basit karbonhidrat (şeker) alınarak bu durum ortadan kaldırılmalıdır.
Diyabet hastaları için önemli olan diğer bir bileşen ise posa alımıdır. Posa, diyabetik hastalarda yüksek kan şekeri seviyelerinin düşmesine yardımcı olur. Sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve kurubaklagiller posa içeriği zengin olan besinlerdir. Bu bireyler haftada 2-3 kez kurubaklagil (barbunya, kuru fasulye, nohut...) ve günde en az 5 porsiyon sebze meyve tüketilmelidir. Bütün öğünlerde salata veya söğüş bulunmalıdır.
Doymuş yağ ve kolesterol içeriği yüksek olan besinler (tereyağ, kırmızı et, tam yağlı süt ürünleri...) az miktarda tüketilmelidir. Yarım yağlı süt ve süt ürünleri tercih edilmelidir. Öğünlerde; pirinç pilavı yerine bulgur pilavı, beyaz ekmek yerine tam buğday ekmek, meyve suyu yerine meyvenin kendisi tercih edilmelidir.
Sık aralıklarla ana ve ara öğünler yapılmalıdır. En ideali 3 ana (sabah,öğle ve akşam) ve 3 ara öğün (kuşluk, ikindi ve gece) yapmaktır. Böylelikle hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) ve hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) oluşumu önlenmiş olur. Ara öğünlerde meyve ile birlikte süt ürünü (süt,yoğurt,ayran,kefir) veya peynir ve tam tahıllı ekmekten yapılmış sandviçleri tercih edebilirsiniz.
Sonay KAYIKÇI
Diyetisyen
İnstagram: https://www.instagram.com/dyt.sonaykayikci/?hl=tr