Bakan Nebati'den EYT ve enflasyon açıklaması

TBMM Genel Kurulu’nda bütçe sunum yapan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin açıklamalarından satır başları şu şekilde:

- Yüksek enflasyon nedeniyle para politikaları sıkılaşırken, finansman maliyetleri artmış ve resesyon beklentileri güçlenmiştir. Böylece, 2022’de küresel büyümenin yüzde 3,2’ye gerilemesi öngörülüyor. Üretim ve istihdam kapasitesini artıran Türkiye, 2021 yılında yüzde 11,4 ile G20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülke olmuştur. Ülkemiz bu güçlü performansını 2022 yılında da sürdürmüş; ilk üç çeyrekte yüzde 6,2 ile dünya ortalamasının oldukça üzerinde büyümüştür.

- İstihdamı artırmak bizler için hayati önemdedir. Gayretlerimizin meyvesini aldığımızı görüyoruz. İlk on ayda istihdam artışı 1 milyon 227 bin kişi olmuştur. Ekim itibarıyla istihdam 31,2 milyon seviyesiyle tarihi zirveleri görmüştür. 

- İhracat, Kasım itibarıyla yıllık 253 milyar doları aşarak Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Ekim itibarıyla cari açık yıllık 43,5 milyar dolar gerçeklemiştir. Ancak, enerji ve altın hariç cari işlemler 49 milyar dolar fazlaya ulaşmıştır.

- Yüksek enflasyonun sebep olduğu tüm sorunların farkındayız ve enflasyonla mücadeleyi en önemli önceliğimiz olarak görüyoruz. Enflasyon bugün istisnasız tüm ülkelerin başlıca sorunu. Emtia fiyatlarındaki yüksek seyir, tedarik zincirlerindeki aksamalar ve arz kısıtları tüm dünyada yüksek enflasyona neden oldu. Bu süreçte ülkemizde de enflasyon görünümünde belirgin bir bozulma yaşadık. Yıllık enflasyon, Kasım ayındaki zirvesinden gerilemeye başlamıştır. Kur Korumalı Mevduat ve Katılma Hesapları ve diğer politikalarımız sayesinde Türk Lirasında sağladığımız istikrarlı seyir bu sonucun alınmasında etkili olmuştur. Önümüzdeki dönemde, küresel emtia fiyatları, döviz kuru gelişmeleri ve beklentilerde görülecek iyileşmelerle birlikte gerek tüketici gerek üretici enflasyonunda düşüşler devam edecektir. Her ay bu düşüşler gerçekleşecektir.,

- Ocak-Ekim döneminde KKM’ye bütçeden 91,6 milyar TL harcama yapılırken, kurdaki istikrar ile Kasım ve Aralık’ta şu ana kadar bütçeden herhangi bir aktarım yapılmamıştır. 2022 Yılında 276,8 milyar TL vergi gelirinden vatandaşlarımız lehine vazgeçtik.

- Mali Suçları Araştırma Kurulumuz MASAK, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi için çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Bu yıl suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi kapsamında, 20 bini aşkın kişi hakkında araştırma yapılmıştır. Ayrıca, terörizmin finansmanı kapsamında 66 gerçek kişi ve 14 kuruluşun mal varlığı dondurulmuştur.

- Ülkemizin gri liste sürecinin varlık barışı düzenlemeleriyle herhangi bir bağlantısı söz konusu değildir. 

- Doğal gaz ve elektrik sübvansiyonlarına, sosyal desteklere, ücret ve maaş artışlarına, vazgeçtiğimiz vergi gelirlerine rağmen 2022 bütçe açığının GSYH’ye oranı OVP öngörümüzün de altında gerçekleşecektir. 2023 Yılı bütçemiz de önceki bütçelerde olduğu gibi mali disiplin anlayışıyla, vatandaş odaklı hazırlanmıştır. 2023 yılı bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 3,5 olarak gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Bu oranı program dönemi sonunda yüzde 1,5’e kadar indirmekte kararlıyız. Mesken aboneleri için elektrikte yüzde 50, doğal gazda ise yüzde 75 sübvansiyon sağlıyoruz. Yani vatandaşımız maliyeti 300 lira olan bir elektrik faturasının 150 lirasını, 500 lira olan bir doğalgaz faturasının ise sadece 125 lirasını ödüyor. Kalan maliyeti Hazine üstleniyor.

- Ocak-Kasım döneminde 1,2 milyon çiftçimize 165 milyar TL’lik Hazine faiz destekli kredi kullandırdık. Sağladığımız bu desteğin yıl sonunda 10,5 milyar TL’ye ulaşmasını bekliyoruz. 2023 yılında ise bu kapsamda 21,5 milyar TL tutarında ödenek ayrılmıştır. 

- Ocak ayında yüzde 25 olan TL cinsi sabit faizli borçlanmanın maliyeti Kasım’da yüzde 11’e geriledi. Merkez Bankası toplam brüt rezervi yıl sonundaki 111 milyar dolar seviyesinden bugün 125 milyar dolara yükselmiştir.

- EYT ile ilgili çalışmayı da tüm paydaşların görüşlerini dikkate alarak titizlikle yürütüyoruz. Çalışmanın detayları Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından zamanı gelince kamuoyuna açıklanacaktır.